Vanaf 30 december 2025 vallen grote en middelgrote bedrijven onder de EUDR. Maar op 23 september liet de Europese Commissie in een brief aan het Europees Parlement en de Raad van de EU weten dat ze mogelijk het ingaan van de ontbossingsverordening met een jaar wil uitstellen, vanwege knelpunten in het IT-systeem. Toch is het verstandig om de voorbereidingen door te zetten: het in kaart brengen van je waardeketen en je scope is een complexe oefening die tijd vraagt en die je beter niet uitstelt.
Uit de webinars die we over de EUDR organiseren blijkt dat veel organisaties nog met vragen zitten. Vooral over de praktische toepassing van de regels doen er misverstanden de ronde. Hieronder lichten we de drie meest voorkomende misvattingen toe.
Importeurs, producenten, distributeurs en verkopers van producten die onder de EUDR vallen, zijn verplicht om een due diligence-analyse uit te voeren.
De volledige procedure bestaat uit drie stappen:
Voor producten uit laagrisicolanden is alleen de eerste stap verplicht. Dat betekent dat je duidelijk in kaart moet brengen om welk product of welke grondstof het gaat en in welke volumes het product of de grondstof de markt bereiken. Je registreert ook het land van oorsprong, de leverancier en de geografische coördinaten, en je bewaart de contactgegevens van je upstream en downstream ketenpartners. Die informatie moet vijf jaar beschikbaar blijven en kan op elk ogenblik worden opgevraagd door de bevoegde autoriteit; in België is dat de FOD Volksgezondheid.
Zijn er aanwijzingen dat de regels worden omzeild of dat de producten niet aan de vereisten voldoen, dan moet je alsnog de drie stappen doorlopen en de bevoegde autoriteit op de hoogte brengen.
Certificaten worden door de EUDR erkend als aanvullende informatie: ze kunnen de risicobeoordeling ondersteunen, maar vervangen je verantwoordelijkheid op het gebied van due diligence niet. Bovendien moeten ze expliciet betrekking hebben op informatie die nodig is om aan de EUDR te voldoen.
Wanneer een operator een certificeringsschema gebruikt, moet hij zelf beoordelen of dat schema voldoet aan de EUDR-definities van ‘ontbossingsvrij’ en de cut-off datum 31 december 2020. Als een certificeringsschema bv. niet verplicht om geolocatiegegevens op perceelsniveau te verzamelen, dan is dat bewijs niet toereikend. Bepaalde certificatietools, zoals Rainforest Alliance, hebben een specifieke ‘opt-in’ module ontwikkeld voor de EUDR, die extra vereisten stelt bovenop het standaardcertificaat en ondernemingen helpt om zich te conformeren met de EUDR.
De richtsnoeren van de Europese Commissie (C/2024/6789) geven meer uitleg over hoe certificeringen en verificatieregelingen van derden kunnen bijdragen aan de risicobeoordeling en -beperking.
De EUDR maakt een onderscheid binnen de kmo-categorie: alleen micro- en kleine ondernemingen krijgen tot 30 juni 2026 om aan de EUDR te voldoen.
Je bent een micro- of kleine onderneming als je onder de volgende wettelijke criteria (2013/34/EU) valt:
Middelgrote bedrijven moeten dus, net als grote bedrijven, vanaf 30 december 2025 aan de EUDR voldoen. De verplichtingen verschillen echter per type onderneming. Kmo’s hoeven zelf geen due diligence-procedure uit te voeren, tenzij ze een upstream operator zijn die producten in de EU importeert. Kmo’s die downstream operators of handelaars zijn, moeten gedurende vijf jaar de contactgegevens bijhouden van zowel hun eigen leveranciers als de bedrijven waaraan ze leveren. Daarnaast zijn ze verplicht om de referentienummers van de due diligence-verklaringen van hun leveranciers te registreren. Kmo’s zijn ook vrijgesteld van de rapporteringsplicht voor grote bedrijven.
Hulp nodig met het uitzoeken van je EUDR-verplichtingen? Contacteer ons via mail@pantarein.be om te kijken hoe we kunnen helpen.