Nu de nieuwe regels en deadlines vastliggen, is het zaak ze te vertalen naar een strategie die waarde creëert voor je organisatie. Of je nu een kmo, een groot bedrijf of een beursgenoteerde onderneming bent: elk profiel vraagt een eigen aanpak. Hieronder tonen we vier routes om rapportering niet alleen als een verplichting te zien, maar ook als een motor voor meer efficiëntie, commerciële kansen en geloofwaardigheid.
A. Kmo’s: pragmatische aanpak en betere klantenrelaties
Uitdaging: Als micro-onderneming, klein of middelgroot bedrijf heb je geen CSRD-plicht, maar voel je wel druk vanuit de supply chain en bij aanbestedingen om transparant te communiceren over je duurzaamheidsinspanningen. Je zoekt een rapporteringsaanpak die je kosten beheersbaar houdt, je toegang tot de waardeketen verzekert en je commerciële kansen versterkt.
Ons advies:
- Gebruik de VSME als instapstandaard.
- Begin klein: selecteer een beperkt aantal belangrijke KPI’s (bijv. CO2/energieverbruik, afval, arbeidspraktijken) en bouw daarop voort.
- Sluit aan bij sectorinitiatieven voor gemeenschappelijke tools en training.
- Kies een onafhankelijke certificering, zoals EcoVadis, om je ESG-inspanningen te laten beoordelen.
B. Grote bedrijven <1.000 medewerkers: hybride strategie
Uitdaging: Als groot bedrijf met 250 tot 1.000 medewerkers ben je via de Omnibus tijdelijk vrijgesteld, maar financiers en klanten verwachten meer dan alleen een VSME-rapport.
Ons advies:
- Bouw een hybride rapport: begin met een dubbele materialiteitsanalyse (DMA) want de materiële thema’s vormen de basis voor je verslag. Gebruik daarna de VSME-datapunten om te rapporteren. Is een DMA toch te hoog gegrepen: neem dan de VSME-topics erbij en vul aan met relevante ESRS- of andere disclosures die je vaak terugziet in vragen van klanten, banken en investeerders.
- Zet nu al een dataplatform en ESG-governance op, zodat je later probleemloos kunt opschalen.
- Onderzoek welke certificeringen (Science Based Targets, ISO, EcoVadis …) je geloofwaardigheid versterken.
- Gebruik ESG-data om zowel je operationele efficiëntie (energie, grondstoffen) als je klantenrelaties en commerciële kansen te verbeteren.
C. Wave 2: slim gebruik maken van uitstel
Uitdaging: Wave 2-bedrijven, met meer dan 1.000 medewerkers, zien hun eerste rapportering twee jaar opschuiven. Die tijd kun je slim gebruiken om goed voorbereid aan de start te verschijnen.
Ons advies:
- Plan twee testjaren in door tussentijdse rapporten uit te brengen waarin je telkens een stap zet naar volledige CSRD-compliance.
- Dry-run 1 over FY2025: verzamel een beperkt datapakket op basis van de vereenvoudigde ESRS-drafts. Train je teams en test je systemen.
- Dry-run 2 over FY2026: maak een volwaardige testrapportering en laat je auditor een readiness assessment (een informele audit) uitvoeren.
- In FY2027 start je met de definitieve dataverzameling en laat je een formele audit uitvoeren, zodat je in 2028 je eerste officiële rapport kunt publiceren.
Bij Pantarein raden we deze dubbele dry-run sterk aan. Zo vermijd je last-minute-stress en non-compliance, kunnen auditors een beperkte review doen en krijg je tijd om data gaps te dichten. Bovendien kun je certificeringen zoals ISO 14001, B Corp of SBTi rustig integreren en synergie creëren.
D. Wave 1: je rapportering optimaliseren
Uitdaging: Je hebt je eerste CSRD-rapportering achter de rug, maar datakwaliteit en auditeerbaarheid blijven belangrijke aandachtspunten.
Ons advies:
- Verfijn je processen: automatiseer je dataverzameling, zet interne controles op en valideer KPI’s. Je ESG-software kan daarbij helpen.
- Betrek je auditor vroeg genoeg bij je tweede rapportering. Bekijk verbeterpunten uit je eerste CSRD-rapport en bespreek de quick-fixes, want die kunnen een impact hebben op je nieuwe rapport.
- Laat certificeringen zoals ISO of SBTi-targets direct aansluiten op je belangrijkste ESRS-KPI’s.
- Verbeter je leveranciersdata. Gebruik de komende periode om met je stakeholders in dialoog te gaan en contracten aan te passen of uit te breiden.
